Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kroczewa i Okolic

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki
Start
Ostatnie wiadomości

Najnowsze aktualności.



Lotnisko 1940 -1945r. cz.2

Email Drukuj PDF

Foto: Budynek kuchni wybudowany w 1941 r. przez więźniów obozu pracy na potrzeby lotniska Luftwaffe w parku podworskim. - 1967 r. Współcześnie budynek nie istnieje.

W bliskości znajdował się budynek pałacu dworskiego, w którym znajdowało się dowództwo niemieckiego lotniska Kroscewo / Krotschewo. W otulinie parku postawiono ok. 6 baraków zaplecza dla pilotów i obsługi wraz z 2 dodatkowymi barakami lazaretu.




Foto: Pozostałość betonowego pasa dojazdowego dla samolotów po stronie Trębek Nowych.-2008 r. Bezpośrednio przy pasach znajdowało się 8 hangarów samolotowych wraz z 3 barakami zaplecza technicznego. Baza obsługiwała samoloty Me -109 i Fw -190 typu bombowego. Foto: Pozostałość betonowych podstaw od niemieckiej wieży obserwacyjno-dowodzeniowej w lesie ,,Paryż”-2008 r. Z górnej platformy wieży dozorowano cały obszar lotniska. W dolnych częściach znajdowały się pomieszczenia radiostacji łączności samolotowej. Do wieży doprowadzona była łączność telefoniczna z punktami: bazy Trębki, dowództwa lotniska, nasłuchu i radaru Freya. Lotnisko od strony północnej i południowej znajdujących się baz, naszpikowane było ok. 15 stanowiskami opl. 


Foto: Kroczewo – Zakroczym (?). Samochód ciężarowy z trzema przyczepami niemieckiej firmy budowlanej rozwożący robotników na miejsca przymusowej pracy. -1942/1943 r. (?)

Po zakończeniu budowy lotniska polowego Luftwaffe w Kroczewie 1942 r. niemiecka firma budowlana „Wolfer & Goebel Rbt. Strasenbau” wykonywała szereg prac związanych z remontem i rozbudową infrastruktury drogowej, mostów oraz niemieckich umocnień frontowych. W 1943 r. wojska faszystowskie ponosiły straty na froncie wschodnim. Hitlerowskie plany zakładały wybudowanie szerokiego pasma obronnego na części Mazowsza w obszarze rzek Bugo-Narwi i Wisły. W tym celu wykorzystywano m.in. sprzęt budowlany i samochody firmy W&G.

W/w samochód pokonywał drogę od Płońska do Nowego Dworu Maz. W poszczególnych wioskach na trasie przejazdu, o umówionej godzinie, wyznaczeni przez niemiecką administrację mieszkańcy wiosek byli zabierani do wykonywania przymusowych prac. Wykonywano prace ziemne i kamieniarskie przy budowie dróg komunikacyjnych. Budowano schrony i stanowiska bojowe z rozległą siecią rowów umocnień frontowych. Wyjazdy do prac prowadziły na odcinki niemieckiej obrony: od Płońska – Serocka, po linię Modlina. W czasie panującego terroru okupacyjnego niezgłoszenie się do pracy było równoznaczne z wywozem do obozu koncentracyjnego lub bezpośrednim rozstrzelaniem w przypadku złapania. Uciążliwa i wyczerpująca praca doprowadzała wielu mężczyzn i kobiet do ucieczek, które podejmowano w czasie przejazdu, jak i samym miejscu pracy. Z kilku przypadków złapani robotnicy byli rozstrzeliwani na miejscu przez niemieckie oddziały pościgowe SS lub kierowani do pomiechowskiej katowni. Nie znana jest liczba ofiar i miejsc cichego pochówku przez faszystowskiego oprawcę. Ci którzy przeżyli ucieczki, do końca wojny zmuszeni byli do ciągłego ukrywania się przed niemieckim wojskiem i Gestapo.

Foto: Jakie to miejsca? Czy budynki przetrwały lata wojny i okupacji niemieckiej?

 

 

 

Z uwagi na temat i badanie fotografii, nie udało się ustalić dokładnych miejsc postoju samochodu z przyczepami. Po lewej stronie - prawdopodobnie - maszt radiotelegraficzny z antenami kierunkowymi? W tle widoczne charakterystyczne domy z tamtego okresu z licznymi towarzyszącymi mieszkańcami.

Wszelkie informacje na ten temat proszę przesyłać na adres: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

z dopisem w temacie – Foto lokalizacja.


Dziękujemy bardzo Panu Maciejowi Kostrzewskiemu za nadesłane informacje, które określają miejsce i datę wydarzeń z lat okupacji niemieckiej wraz ze współczesną lokalizacją budynków w architekturze Zakroczymia.


(...) Na Państwa stronie znalazłem zdjęcie obrazujące wywózkę ludności na przymusowe roboty. Fotografia została zrobiona w Zakroczymiu w rejonie dzisiejszego ronda. Znajdujące się budynki istnieją do dnia dzisiejszego. Większy, piętrowy, zbudowany został w 1936r. należał do rodziny Państwa Czarneckich. Niedawno został wyremontowany. Drugi mniejszy przed wojną, był żydowską jatką. Od zakończenia wojny zachował się w niezmienionym /jak na razie/ stanie. Ten niski chłopiec na środkowym zdjęciu to obywatel Zakroczymia - Bronek Topczewski. Był to rok 1944, a robotnicy byli wywożeni w rejon Pułtuska. Rozpoznano jeszcze kilka osób. Słup nie jest anteną, tylko początkowym słupem trakcji elektrycznej - dlatego taki wzmocniony. Nieopodal była elektrownia miejska, której piwnica po niej istnieje do dziś.

Pozdrawiam, ,,Rotmistrz" Maciej Kostrzewski. 22.01.2012r.


Opracował: Donat Suchenek

Źródła:

Dla czytelnika. Informacje na temat stacjonujących jednostek Luftwaffe na lotnisku Kroczewo: Stab./JG51, I./JG51, 14.(Eis)KG3, I.KG55, II./SG10 oraz innych. W dostępnej polskiej, niemieckiej i rosyjskiej literaturze lotniczej.

,,Wspomnienia E. Skarżyńskiego” - Art. p. E. Szczuka nr 2,3 (inne nr) w ,,Nowy Wyszkowiak”-1999 r.

,,Rozmowy o Kroczewie”-Temat lotnisko. Relacje w zbiorach autora - 2006/8 r.

Foto: zbiory prywatne.

Foto: zbiór autor.

Mapy: www. mapywig. Fragment z WIG - Modlin.






 

 

 

 

 

Lotnisko 1940-1945r. cz.1

Email Drukuj PDF

 


Foto: Panorama obszaru: Kroczewo - Trębki Nowe - Złotopolice - Las ,,Paryż” na którym w latach 1940/1945 r. znajdowało się niemieckie lotnisko Luftwaffe - 2008 r.

W ramach niemieckiego planu podboju Europy, sam A. Hitler w 1940 r. przygotowywał plany

ataku na ZSRR. W koncepcjach wojennych atak miał nastąpić m.in. z terenów okupowanej już Polski. Szczegółowy plan Barbarossa na 1941 r. zakładał użycie niemieckiego lotnictwa wraz z innymi rodzajami faszystowskiego wojska. W tym celu niemieckie przedsiębiorstwa budowlane wraz OT Luftwaffe rozpoczęły realizację zaplanowanych przedsięwzięć tj. budowę lotnisk w różnych częściach zajętego kraju.

Budowa lotniska polowego Luftwaffe.

Przyszłe tereny pod lotnisko były już zajęte przez oddziały niemieckie we wrześniu 1939 r. W dn.ok.12.09.1939 r. ówcześni właściciele pałacu i majątku ziemskiego p. Czarnowscy zostali zmuszeni do opuszczenia domu i pozostawienia całego dobytku – w tym ziemi. Hitlerowscy żołnierze Wehrmachtu dając mieszkańcom pałacu tylko trzy godziny, zezwolili jedynie na zabranie rzeczy możliwych do wzięcia ,,pod rękę”. Dzięki pomocy służby dworu, udało się załatwić zaprzęg konny z wozem, na którym p. Czarnowscy ,, już jako wypędzeni” udali się na wielotygodniową tułaczkę po kraju - z faszystowskim zakazem jakiegokolwiek powrotu do własnego domu w Kroczewie.

O hitlerowskich wypędzeniach i losach wygnanych ( w tym innych rodzin) można dowiedzieć się z relacji dotyczących września 1939 r. p. E. Skarżyńskiego, w cyklu artykułów p. E. Szczuki pt. „Wspomnienia E. Skarżyńskiego” zawartych w ,,Nowy Wyszkowiak” nr 2 i 3 (następne) 1999 r.

Kolejnym krokiem faszystowskiego okupanta było wysiedlenie mieszkańców Trębek Nowych, których budynki i tereny rolnicze znalazły się w obszarze zaplanowanej budowy lotniska. W dn.10.05.1940 r. na ręce gospodarzy 6 domostw znajdujących się od północnej strony Trębek Nowych, zostały doręczone niemieckie pisma, informujące o natychmiastowym rozebraniu budynków mieszkalnych i gospodarczych wraz z opuszczeniem terenu. Znając realia życia, było to wprost niemożliwe do wykonania. W dn.15.05.1940 r. ok. 05:00 uzbrojone grupy zmotoryzowanego Wehrmachtu i SS rozpoczęły fazę wysiedlenia mieszkańców. Wszystkich obecnych, w sposób brutalny wywlekano z domów i wpychano na samochody transportowe. Aresztowanych przewieziono do budynku gospodarczego dawnego folwarku Załuski, gdzie pod strażą przetrzymano do następnego dnia. Rano wszystkich zgromadzono przed budynkiem niemieckiej żandarmerii, przy którym rozdzielono rodziny. (Z relacji: w tym czasie znajdowało się jeszcze wiele innych osób aresztowanych i przywiezionych przez niemieckich żandarmów.) Po dokonaniu formalności aresztowane kobiety i dzieci, wraz z innymi osobami zostały zabrane na niemiecki samochód transportowy, który podążył drogą na stację kolejową.(?) Uzupełnienie: z perspektywy minionego czasu i danej sytuacji najprawdopodobniej mogła to być stacja kolejowa: Nasielsk lub Modlin.) Na bocznicy stacji czekał już pociąg, gdzie dziesiątki innych ludzi, było ,,wpychanych” przez niemieckich żołnierzy do bydlęcych wagonów. Kierunek jazdy składu to Kőnigsberg / Królewiec, do którego - już więźniowie - zostali zesłani do hitlerowskiego obozu pracy. (Z relacji: trasa pokonywana była niemiecką koleją z przesiadkami i przejazdami samochodami transportowymi). Przejazd do Kőnigsbergu / Królewca w nieludzkich warunkach trwał ponad 3 dni.

Pozostali mężczyźni otrzymali ,,Arbaitskarte” z przydziałem do obozu przymusowej pracy, nadzorowanego przez niemieckie OT ,,Baulaeitung - Krotschewo”.


Foto: Mapa z naniesieniem lokalizacji dawnego lotniska polowego Luftwaffe w latach 1940/45 r. Foto: Kroczewo – Zakroczym (?). Samochód ciężarowy ,,Kaelble” niemieckiej firmy budowlanej na postoju -1942/1943 r.(?)

W czerwcu i lipcu 1940 r. do Kroczewa przybyli przedstawiciele niemieckiej firmy budowlanej ,, Wolfer & Goebel Rbt. Strasenbau”, wraz z mechanicznym sprzętem budowlanym i kilkuosobowym oddziałem zadaniowym Todt S. Na swoje potrzeby firma budowlana i przedstawiciele robotniczego Wehrmachtu OT zajęły budynki: szkoły powszechnej i pałacu wraz z zabudowaniami gospodarczymi folwarku. Prawdopodobnie w tym czasie ( wg. relacji) przywieziono z Torunia niemieckimi transportami samochodowymi ok. 130 mężczyzn i 40 kobiet, których umieszczono w kroczewskim kościele. Jako więźniowie stanowili siłę roboczą hitlerowskiego obozu przymusowej pracy budującego niemieckie lotnisko Luftwaffe.

Do prac przewozowych i załadunku ziemi, piachu, kamieni przymuszono gospodarzy Kroczewa, Trębek Nowych, Wojen, Strubin oraz dalszej okolicy posiadających konie robocze wraz z odpowiednimi wozami. Z uwagi na rozległość terenu i potrzebę wykonywania różnych prac ziemnych, hitlerowski okupant dowoził transportem samochodowym mieszkańców narodowości żydowskiej z Płońska. Transporty samochodowe przybywały wczesnym rankiem. Po zakończeniu całodziennych robót, najczęściej późnym wieczorem, odwożono robotników przymusowych do Płońska.


Foto: Pozostałość dawnej drogi prowadzącej do dwóch stacji paliw samolotowych Luftwaffe od strony kroczewskiego parku podworskiego i obszaru lotniska. Przy stacji znajdował się również park samochodowy cystern samolotowych. Foto: Pozostałość podstaw betonowych po jednym z baraków zaplecza w parku podworskim. - 2008 r.

Foto: Pozostałości betonowych pasów dojazdowych i postojowych dla samolotów od strony parku podworskiego i lasu ,,Paryż”.-2008 r. Bezpośrednio przy pasach znajdowało się 30 hangarów samolotowych wraz z 4 barakami zaplecza technicznego. Betonowe pasy dojazdowe składały się z dwóch odcinków, które rozdzielały bazę na części przeznaczone dla samolotów Me-109 i Fw-190 typu myśliwskiego i bombowego. Większe samoloty stacjonowały od wewnętrznej strony pasów dojazdowych lotniska.

 

 

 

Wesołych Świąt

Email Drukuj PDF

Przy wigilijnym stole

Przy wigilijnym stole , 
Łamiąc opłatek święty, 
Pomnijcie, że dzień ten radosny, 
W miłości jest poczęty! 

Że jako mówi wam wszystkim 
Dawne, odwieczne orędzie, 
Z pierwszą gwiazdą 
Bóg w waszym domu zasiędzie. 

Sercem Go przyjąć gorącym, 
Na ścieżaj otworzyć wrota - 
Oto co czynić wam każe 
Miłość, największa cnota. 

J. Kasprowicz

Z okazji Świąt Bożego Narodzenia składamy życzenia wszelkiej pomyślności, szczęścia, wielu radosnych i ciepłych chwil, odpoczynku przy rodzinnym stole i wielu sukcesów w nadchodzącym Nowym - 2011 - Roku, by spełnił nadzieje i oczekiwania, aby udało się pomyślnie zrealizować wszystkie plany i zamierzenia.

W imieniu własnym i Zarządu Stowarzyszenia
na Rzecz Rozwoju Kroczewa i Okolic

Prezes Zarządu
Małgorzata Oszczyk
 

Lotnisko 1945-1955 cz.2

Email Drukuj PDF

 

Foto: Samolot łącznikowy Po-2 z plm /plsz (?) na lotnisku w Kroczewie. Foto: Zdjęcie grupowe -1948 r.


W tym roku, w ramach ogólnego cyklu szkoleniowego, 4. plsz od pierwszych dni maja przygotowywał się do defilady powietrznej w Warszawie. Dowódca pułku mjr. Grochowski. Dowódcy: I - eskadra kpt. Rudnicki, II - eskadra por. Wincentak, III - eskadra (?) Defilada odbyła się 22.07.1948 r. z udziałem m.in. samolotów IŁ-2 i IŁ-10 4. plsz. oraz innych eskadr pułkowych lotnictwa WP. Za wzorowe przygotowanie się do defilady pułk otrzymał pochwałę

od Ministerstwa Obrony Narodowej. * W dn.13 -14.07.1948 r. na lotnisku w Kroczewie została przeprowadzona odprawa dowódców pułków lotniczych WP pod patronatem d-cy WL gen. bryg. A. Romeyki.


Foto: Trawiaste pole wzlotów, jak i cały teren lotniska w Kroczewie wymagał w miesiącach letnich tzw. stałego doglądu wykonywanego przez BOL. Zestaw ,,koszący” składał się z traktora Landsbulldog i doczepionej 8 m kosiarki produkcji radzieckiej. Na część tnącą kosiarki składała się 4 m ruchoma listwa z nożami koszącymi. Cały zestaw w czasie pracy wymagał obsługi 3 żołnierzy. Do ścięcia był obszar całego lotniska ok. 200 ha. Foto niżej:

W celu wyrównania i wzmocnienia trawiastego podłoża pola wzlotów wykorzystywano kilkutonowy betonowy walec, który ciągnięty przez traktor przejeżdżał przez wyznaczone strefy pasa jak i pola stojanek samolotów. Na stanie batalionu znajdował się także metalowy kilkutonowy walec drogowy, który wewnątrz wypełniony był ciężkimi kamieniami i żwirem. Co pewien czas zmieniano miejsce głównego pola startów - lądowań. Na czas dni lotnych, za pomocą pasów z płótna białego, zaznaczano właściwy obszar pola wzlotów (wg. potrzeb eskadr) wraz z rozmieszczonym charakterystycznym białym ,,T”.


Foto: Wnętrze baraku świetlicy polowej: Proporczyk 4. plsz , w głębi piloci i strzelcy pokładowi w czasie szkolenia ideowo-politycznego -1953 r.


W ramach programowego szkolenia eskadr lotniczych, jednostka otrzymywała dodatkowe zadania polegające na przygotowaniu załóg do udziału w paradach powietrznych. W 1950 r. wyznaczone załogi 4. plsz prowadziły intensywne przygotowania w Kroczewie do defilady 1-majowej w Warszawie. Dowódca 1. plm ,, Warszawa” kpt. Malinin przeprowadzał przygotowania wytypowanych eskadr na lotnisku w Modlinie. Lotnisko polowe w Kroczewie przyjęło również 14.04.1950 r. eskadrę rozpoznawczą 30. plMW ze Słupska. Przebazowana eskadra na samolotach Pe-2 i Tu-2 realizowała wraz z pozostałymi pułkami lotniczymi scenariusze powietrzne, które miały być zaprezentowane dowództwu WP, władzy państwowej, jak i społeczeństwu. Dwa lata później 22.07.1952 r. z lotniska kroczewskiego wystartowały do udziału w defiladzie powietrznej samoloty bombowe Pe-2, Tu-2, UPe-2. z 15. DLB. Bombowce z napędem tłokowym Tu-2, po raz ostatni wzięły udział w defiladzie powietrznej. Za udział w defiladzie powietrznej tow. Bolesław Bierut udzielił pochwały całemu stanowi osobowemu - 4 plsz.

Około 1950 roku na części miejsca dawnego pałacu wybudowano budynek wartowni.

W głębi parku postawiono 3 baraki dla pilotów i obsługi. W latach 1950 -1951 1. plm

,,Warszawa” stacjonujący w Modlinie rozpoczął proces szkolenia na samolotach odrzutowych typu Jak-17. Na początku stycznia 1951 roku pułk został przebazowany na lotnisko Warszawa-Bemowo, rozpoczynając szkolenie na nowych typach samolotów odrzutowych Jak-23.


Foto: Żołnierze 4. plsz z Bydgoszczy w czasie obozu letniego w Kroczewie. Przygotowanie

tablicy upamiętniającej szlak bojowy 2. pnb ,,Kraków” z okresu działań II wojny światowej.

Foto: Dekorowanie świetlicy polowej przez żołnierzy 4. plsz w Kroczewie. Bydgoski pułk skoszarowany był na terenie dawnego parku podworskiego. Dostępność drzew i krzewów pozwalała żołnierzom na tworzenie bardzo ciekawych kompozycji. Na szczycie baraku świetlicy godło państwowe z bocznymi emblematami szachownic lotniczych i sylwetkami samolotów. Przy wejściu po bokach, w altankowym stylu krzyżowym, symbole biało-czerwonej szachownicy wojsk lotniczych WP -1953 r.

W 1953 r. pułk stacjonuje na lotnisku w Kroczewie i prowadzi intensywne szkolenie. Dowódca pułku mjr. Malinin. Dowódcy: 1 - eskadra kpt. Zgrzymski, 2 - eskadra kpt. Skorecki, 3 - eskadra kpt. Wiśniowski. Po zakończeniu szkolenia w miesiącu wrześniu br. pułk zostaje przebazowany do Bydgoszczy gdzie w dalszym ciągu doskonali swoje umiejętności lotnicze. Rozkazem nr 70/MON z dn. 28.12.1953 r. 4. plsz przywrócono nazwę ,,Kraków”. Lata 1954-1956 były okresem pobytu pułku w Bydgoszczy, a zarazem ostatnimi latami 4. plsz i samolotów IŁ-10. W 1956 r. rozpoczęto przeszkalanie stanu osobowego pułku w eksploatacji samolotów odrzutowych.


Foto: Samolot szturmowy typu IŁ-10 (Avia B-33) na lotnisku w Kroczewie w trakcie przeglądu technicznego na stojance. Foto: Oficerowie personelu technicznego zespołów 1-2-3 eskadry 4. plsz w polowych warunkach. W głębi namioty, które bez względu na pogodę były miejscem wykonywania obowiązków służbowych, jak i miejscem noclegu -1953 r.

W tym czasie rozpoczął się okres wchodzenia lotnictwa WP, w nowy rodzaj samolotów z napędem odrzutowym. Tradycyjne samoloty napędzane silnikami tłokowymi

z charakterystycznymi śmigłami typu: Jak-9, Ił -10 , nie spełniały już pewnych wymogów. W doktrynie wojennej ,,walka powietrza” miała być zarezerwowana dla całkowicie nowej ,,taktyki” z wykorzystaniem samolotów odrzutowych.

Lotnisko polowe w Kroczewie opustoszało. Już na niebie nie pojawiły się tradycyjne,, papaje ”, tak sympatycznie i żartobliwie nazywane przez pilotów i obsługę. Jak co roku BOL z Modlina kosił soczystą trawę na lotnisku. Czasami z pewną tęsknotą spoglądano w niebo i wykoszone pole wzlotów. Może oczekiwano na dzień, w którym eskadry samolotów z biało-czerwonymi szachownicami znów wylądują na lotnisku.

Na jednym ze zdjęć z 1946 roku, Pilot 1 eskadry myśliwskiej napisał na odwrocie fotografii ze swoim wizerunkiem „Na pamiątkę ..., aby pamiętać o lotniku.....”.


Opracował: Donat Suchenek

Skróty:

pnb - pułk nocnych bombowców

plm - pułk lotnictwa myśliwskiego

plsz - pułk lotnictwa szturmowego

plb - pułk lotnictwa bombowego

plMW - pułk lotnictwa Marynarki Wojennej

BOL - batalion obsługi lotnisk

stojanka - wyznaczone miejsce postoju samolotu poza polem wzlotów

eskadra - eskadrę stanowiło 12 samolotów typu:Jak-3,7,9 lub Ił-2 , Ił-10, (Avia B-33)

Źródła:

,,Lotnictwo Polski Ludowej 1944 -1947” - Izydor Koliński -1987 r.

„ 1. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego Warszawa” cz.1 - Marian Mikołajczuk i Sławomir Bartosik

- 2005 r.

,, 2. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego Kraków” - Henryk Czyżyk - 2008 r.

,,Lotnictwo z Szachownicą” 3/2009 r. Art. ,,Samoloty Tu-2 i UTB-2 w lotnictwie polskim”

- Marian Mikołajczuk i Paweł Sembrat.

Materiały dotyczące promocji lotniczych 1946 r. - Archiwum WSOSP - Dęblin.

,,Rozmowy o Kroczewie”-Temat lotnisko. Relacje w zbiorach autora - 2007 r.

Foto: zbiór p. Hanna M.

Foto: zbiór p. Kazimierz Nowak.

Foto: zbiór p. Marian Mikołajczuk.

Foto: zbiór p. Bartłomiej Fiszer.

Foto: zbiór „Kronika 2 Pułku Kraków” wybór: 4. plsz -Bydgoszcz / Kroczewo. Reprodukcje

p. Janusz Klus.

Foto: zbiór autor.

Mapa: www. mapywig. Fragment z WIG - Modlin.

 

 

 

 

 

Lotnisko 1945-1955 cz.1

Email Drukuj PDF

Foto: Dawne lotnisko polowe WP w Kroczewie od strony południowej - 2008 r.


W lipcu 1945 roku Sztab Generalny WP wprowadził istotne zmiany w koncepcji lotnictwa WP. Dokonano rozformowania niektórych jednostek lotniczych, tworząc w ich miejsce nowe nazewnictwa i numeracje wraz z konkretną lokalizacją na terenie kraju. W tym okresie rozpoczęto również reformowanie szkolnictwa lotniczego. Nowe sposoby organizacji i działań miały ukształtować pokojową strukturę lotnictwa wojskowego.

Foto: Mapa z naniesieniem obszaru lotniska polowego w Kroczewie. Foto: Lotnisko polowe od strony zachodniej -2008 r. Pole wzlotów trawiaste z orientacją wschód - zachód.


Wstępem do reorganizacji lotnictwa WP było m.in. przeformowanie na początku lipca 1945 r. wchodzącego w skład 4. PMDL - 2. pnb „ Kraków” na 2. plsz „Kraków”. Wówczas to wycofano z pułku samoloty Po-2, a na ich miejsce jednostka otrzymała szturmowe maszyny typu IŁ-2. Stacjonujący na lotnisku Bydgoszcz 1. plm „Warszawa” jak i 2. plsz ,,Kraków” przeniesiono wraz z dowództwem dywizji do Modlina. Pułki zostały zakwaterowane w koszarach w Nowym Dworze Maz. Samoloty typu Jak -3, 7,9 i IŁ-2 skierowano na lotnisko polowe w Kroczewie. Dowódcą dywizji jak i garnizonu modlińskiego był ppłk. Grzegorz Turykin, któremu także podlegał 3. plsz w Bydgoszczy. Nowy z nazwy 2. plsz ,,Kraków”, na nowym typie samolotów IŁ-2 pod bokiem dowództwa dywizji przechodził intensywne szkolenie na lotnisku w Kroczewie. Kadra oficerska w tym czasie zakwaterowana była również w prywatnych domach mieszkańców Kroczewa.


Foto: Lotnisko polowe w Kroczewie. Pilot 1. plm ,,Warszawa” na skrzydle samolotu myśliwskiego Jak-3. Powiększenie: Pilot myśliwca trzymający za uprząż spadochron siedzeniowy.-1945/1946r.(?)


Na lotnisku bazował 483 batalion obsługi lotnisk, który wcześniej przygotował bazę koszarową w parku podworskim. Odnowił zniszczone budynki: kuchni i łaźni wybudowane w 1941 r. przez więźniów obozu pracy, zorganizowanego na czas budowy lotniska przez faszystowskiego okupanta. Uporządkował miejsca po zburzonych i spalonych barakach zaplecza Luftwaffe. Zniwelował teren po wysadzonym w powietrze przez Niemców pałacu p. Czarnowskich. Na lotnisku rozebrał zniszczone poniemieckie hangary dla samolotów Me-109 , Fw -190, Ju-87. Naprawił częściowo uszkodzone betonowe pasy dojazdowe od strony parku podworskiego i lasu ,,Paryż”. Usunął zniszczone urządzenia niemieckiej stacji paliw, przy czym wydobyto 8 zbiorników paliwowych głęboko zakopanych w ziemi. Po likwidacji dojazdowych torów kolejowych do zbiorników paliwowych, teren zasypano i wyrównano. Po stronie Trębek Nowych, większość betonowych pasów dojazdowych rozebrano, hangary samolotowe usunięto z pomocą mieszkańców. Zagrabione przez Niemców miejsca po domach i tereny rolnicze zwrócono prawowitym właścicielom. Uzyskany materiał wykorzystano do niwelowania lejów bombowych znajdujących się na lotnisku, naprawy dróg komunikacyjnych oraz odbudowy zniszczonych budynków mieszkalnych i gospodarczych mieszkańców Trębek Nowych.


Foto: Ppor. pil. P. Baranowski z 1 szkolnej eskadry myśliwskiej. Cykle szkolenia lotniczego na lotniskach w Dęblinie i Kroczewie. Absolwent Szkoły Pilotów Lotnictwa WP w Dęblinie. Promocja: 22.07.1946 r. W tym czasie Marszałek Rola - Żymierski promował m.in. 28 pilotów myśliwskich. Przydział służbowy: 1 eskadra szturmowa 4. plsz w Bydgoszczy.

Foto: Samolot myśliwski typu Jak-9 1. plm ,,Warszawa” na lotnisku w Kroczewie -1946 r.


W latach 1945 -1946 Wojskowa Szkoła Pilotów Lotnictwa WP w Dęblinie przechodziła wewnętrzną reorganizację. Dokonano zmiany nazwy na Oficerską Szkołę Lotnictwa WP. Ustalono ilość eskadr lotniczych, kadry naukowej i samych programów szkoleń.

Kompanię szkolno-przygotowawczą oraz komendę szkoły i dział nauk ulokowano w Dęblinie. 1 eskadrę myśliwską (szkolenie na samolotach Jak-9) dyslokowano wówczas na lotnisku w Kroczewie. 2 eskadra szturmowa (szkolenie na samolotach IŁ-2) na lotnisku w Radomiu. 3 eskadra mieszana (szkolenie na samolotach UT-2) zarówno na lotnisku w Kroczewie jak i w Dęblinie. 4 eskadra szkolenia podstawowego znajdowała się na lotnisku Podlodów.

Foto: Żołnierze 4. plsz na placu apelowym w czasie obozu letniego w Kroczewie -1948 r.

 

1. plm i 2. plsz w miesiącach letnich prowadził intensywne szkolenie w Kroczewie według obowiązujących programów. W dniu 2.09.1945 r. wyznaczone załogi 1. plm wzięły udział w wielkiej defiladzie powietrznej z Okazji Święta Lotnictwa, która odbyła się w Warszawie nad lotniskiem mokotowskim. Pierwszy klucz Jaków - 9 poprowadził d-ca. mjr. pil. M. Bujewicz. W drugiej części pokazów drugi klucz Jaków-9 został poprowadzony przez d-cę mjr.W.Gaszyna.

W tym okresie tj. w styczniu 1946 r. 1. plm ,,Warszawa” zostaje przebazowany na wstępnie wyremontowane lotnisko w Modlinie. Natomiast 2. plsz ,,Kraków” i 3. plsz stacjonujący w Bydgoszczy ulega ponownej reorganizacji co do nazwy, przyjmując nową numerację jako 4. plsz (samoloty typu Ił- 2 ) i 5. plsz. Od czerwca br. 1. plm ,, Warszawa” uzyskuje pełną gotowość bojową na lotnisku w Modlinie i wykorzystuje koszary Twierdzy Modlin. W tym czasie, dodatkowo tworzone pułkowe eskadry szkolne OSL Modlin wykorzystują jednocześnie nowe lotnisko w Modlinie jak i polowe w Kroczewie. Praktycznie do roku 1955, w różnych latach i porach roku, jednostki lotnictwa modlińskiego i szkoły dęblińskiej organizowały lotnicze szkolenia w ramach wewnętrznych programów WL.

 

 

 

 


JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL