Lotnisko 1955-2000r.
W latach 1955-1960r. rozpoczęto wyposażanie pułków lotniczych LWP w nowy rodzaj samolotów typu odrzutowego. Wkraczający postęp wymusił odejście od trawiastych lotnisk na rzecz lotnisk bazowych z infrastrukturą hangarową, drogami kołowania doprowadzającymi samoloty bezpośrednio do betonowych pasów startowych. Mimo utraty strategicznego znaczenia w tamtym okresie, lotnisko polowe w Kroczewie pozostało wykorzystywane przez LWP. Chociaż nie posiadało betonowych pasów startowych, zdarzały się przypadki lądowania i startu samolotów odrzutowych. Uzupełnieniem są również inne fragmentaryczne wydarzenia, które na trawiastej przestrzeni lotniska i parku podworskiego miały swoje miejsce.
Foto: Kpt. Tadeusz Dulla w kombinezonie stratosferycznym skoczka. Samolot typu IŁ -28 w Muzeum Wojska Polskiego. Warszawa - 2010r.
W dniu 4. IX.1957 roku skoczek doświadczalny kpt. Tadeusz Dulla ustanowił rekord Polski w wysokości skoku ze spadochronem. Skoczek został wywieziony w komorze bombowej samolotu odrzutowego IŁ - 28 na wysokość 11900 m, skąd spadał około 195 sekund, otwierając spadochron dopiero na wysokości 400 m nad ziemią. Tadeusz Dulla wylądował bezpiecznie opodal świecy dymnej zapalonej przez kolegów na lotnisku w Kroczewie. Jest to do dziś niepobity rekord Polski.
Foto: Śmigłowce typu SM -1 z dęblińskiej szkoły lotniczej w czasie lotów ćwiczebnych nad lotniskiem w Dęblinie.
W latach ok.1970 -1980r. lotnisko polowe w Kroczewie było wykorzystywane przez WOSL Dęblin. Na lotnisku pojawiały się śmigłowce szkolnej eskadry, na których kadeci - przyszli piloci - szlifowali swój kunszt lotniczy. W tym przedziale, w różnych latach, stacjonujące: 47 plł-s ( Pułk Lotnictwa Łącznikowo-Sanitarnego) i 47 szpś ( Szkolny Pułk Śmigłowców) na lotnisku w Modlinie. W ramach wewnętrznych szkoleń, wykonywały loty ćwiczebne na śmigłowcach SM -1.
Foto: Uczestnicy kursu spadochronowego Aeroklubu Warszawskiego w parku podworskim przy lotnisku. Widoczne rozłożone pasy z płótna służyły do składania czaszy i olinowania spadochronu po wykonanym skoku. Kroczewo - 1967r.
Lotnisko w Kroczewie w latach ok.1965-1975r. gościło również członków sekcji spadochronowej Areoklubu Warszawskiego. Szkolenia odbywały się również na lotniskach: Modlin, Nasielsk, i nawet na odległym lotnisku w Toruniu. W różnych latach na lotnisku w Kroczewie startowały zielone i kolorowe An -2, w których kursanci - miłośnicy sportu spadochronowego - wykonywali swoje pierwsze i kolejne rutynowe skoki z przestworzy.
Foto: Czasza spadochronu i skoczek doświadczalny w locie. Samolot transportowy An -2.
W przedziale ok.1965 -1980r. lotnisko w Kroczewie było wykorzystywane przez 36 pl-t ( Pułk Lotnictwa Transportowego), którego zadaniem było wykonywanie lotów wraz ze skoczkami doświadczalnymi Zakładów Sprzętu Technicznego i Turystycznego ,, Aviotex” z Legionowa. W toku użytkowania istniejących typów spadochronów, na podstawie danych, Wydział Spadochronów modyfikował i ulepszał swoją produkcję. Na pokłady samolotów transportowych An -2 zabierano czołowych instruktorów WP, którzy wraz ze spadochronami plecowymi - siedzeniowymi itp. w zależności od przeznaczenia wykonywali skoki poddające testom poszczególne spadochrony. Wyprodukowane spadochrony trafiały bezpośrednio jako wyposażenie dla wojsk oddziałów powietrzno-desantowych LWP. Spadochrony były też sprzedawane dla członków sekcji spadochronowych aeroklubów i klubów znajdujących się w kraju i zagranicą. W ten praktyczny sposób - skoczkowie doświadczalni - sprawdzali jakość wykonanych modyfikacji bądź wdrażanych nowych prototypów spadochronów, które musiały spełniać najwyższe normy bezpieczeństwa.
Foto: 1. Fragment stanowiska baterii wyrzutni dla Kub-M2. 2. Kuchnia polowa. 3. Fragment stanowiska baterii ćwiczebnej wyrzutni rakiety dalekiego zasięgu 9M9. Kroczewo -1984r.
W latach ok. 1980-1989r. tereny lotniska stały się poligonem dla 15. Pułku Przeciwlotniczego z Gołdapi. Wybór nie był przypadkowy, z uwagi na fakt, że lotnisko w Kroczewie jako jedyne na Mazowszu miało charakter polowego lotniska lotniczego. Rozlokowane stanowiska Kub-M2 wraz z kompleksami radiolokacyjnymi przeprowadzały wspólne ćwiczenia bojowe z pułkami lotnictwa myśliwskiego LWP.
W latach 1983-1993 2. plm ,,Kraków” bazujący na lotniskach w Goleniowie, Bydgoszczy i Modlinie posiadał w swojej strukturze pułkowej lotnisko zapasowe w Kroczewie. Lotnisko było zarezerwowane do przeprowadzania działań wyjściowych operacji w systemie OPK (Obrony Powietrznej Kraju) w czasach pokoju i ewentualnego zagrożenia wojennego.
Foto pozostałości: 1. Plac apelowy. 2. Schody i podstawy po jednym z baraków koszarowych zaplecza w parku podworskim. Kroczewo -2008r.
Po 2000 roku teren lotniska Kroczewo jak i parku podworskiego przejęła do swoich zasobów Agencja Mienia Wojskowego. Lotnisko w Kroczewie zostało zamknięte.
Gdy w ok. 1925-1930 roku pracownicy majątku Kroczewo stawiali pierwsze tyczki w celu wyznaczenia kierunku lądowania dla samolotów przybywających do pałacu Państwa Czarnowskich, tak w czasach nam współczesnych 2006-2007r. postawiono tyczki i paliki geodezyjne wskazujące na dokonany podział parcelacyjny obszaru. Teren lotniska został sprzedany. W ten sposób zamknięto, bardzo długi i piękny rozdział w historii wojskowego lotniska polowego w Kroczewie.
Opracował: Donat Suchenek
Źródła:
,,Polskie samoloty wojskowe 1945-1980” - Andrzej Morgała 1981r.
,, 2. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego ,, Kraków” - Henryk Czyżyk 2008r.
,, Temat: Lotnisko Kroczewo”. Relacje w zbiorach autora.
Foto: ,, Mistrz spadochronu” mbz.net.pl/td_1024.htm.
Foto: zbiór p. Hanna Miller.
Foto: zbiór p. Marian Chodorowski.
Foto: zbiór p. Bogdan Bartnikowski.
Foto: zbiór p. Tadeusz Malinowski.
Foto: zbiór prywatny.
Foto: zbiór autor.
©
